‘Het gaat hier niet over meerderheid en oppositie maar over de vrije keuze van mensen’
Jean-Jacques De Gucht
Senator Open Vld
Als het aan de socialisten en de liberalen ligt, wordt de euthanasiewetgeving eerstdaags uitgebreid naar minderjarigen. Ze hopen op een brede steun in de Senaat, maar CD&V tekent bezwaar aan.
Wilsbekwame minderjarigen die over voldoende oordelingsvermogen beschikken en fysiek of psychisch ondraaglijk lijden, moeten om euthanasie kunnen vragen. Dat vinden sp.a, PS, Open Vld en MR. Samen legden ze gisteren vier wetsvoorstellen voor om de euthanasiewet die dateert uit 2002, vol in de ethisch erg progressieve paars-groene periode onder premier Guy Verhofstadt (Open Vld), uit te breiden. Voorwaarde is dat de beslissing genomen wordt in samenspraak met de ouders van het kind en met hun schriftelijk akkoord (of dat van de wettelijke voogden), net zoals dat van het medische team. Een kinder- of jeugdpsychiater of een psycholoog moet het oordelingsvermogen van de minderjarige vaststellen. In een tweede voorstel stellen de paarse partijen dat de voorafgaande wilsverklaring waarin mensen aangeven voor euthanasie te kiezen wanneer ze in een onomkeerbare coma terecht zouden komen, onbeperkt geldig moet zijn, tenzij de ondertekenaar zelf anders beslist. Nu is een wilsverklaring slechts vijf jaar geldig en moet die verklaring telkens hernieuwd worden. Dat voorstel is zo opgesteld dat ook CD&V akkoord zou moeten kunnen gaan, luidt het. Die partij wilde de termijn namelijk op tien jaar zetten. Die optie zal de patiënt nu zelf krijgen. De twee andere voorstellen spitsen zich toe op de artsen. Artsen hebben het recht om euthanasie te weigeren en moeten dat binnen zeven dagen beslissen, maar ze moeten het patiëntendossier dan wel binnen vier dagen overmaken aan een andere door de patiënt gekozen arts. Willen ze wel meewerken, mogen ze daarin niet belet worden door het ziekenhuis waarvoor ze werken. Professor in de palliatieve geneeskunde Wim Distelmans (VUB) is erg tevreden met de voorstellen. “Het zou mooi zijn, wanneer het erdoor zou komen. Ik vind het enkel jammer dat mensen met verworven wilsonbekwaamheid, zoals dementerenden, en wilsonbekwame kinderen onder de vier jaar niet in het voorstel voorkomen. Dat is iets wat in de volgende legislatuur zeker geregeld moet worden, want zeker de dementerenden vormen in de praktijk het grootste probleem.”
Ethische kwestie
De paarse partijen hopen de wetsvoorstellen nog voor het zomerreces in de Senaat goedgekeurd te krijgen en maken zich sterk een brede meerderheid te zullen vinden. Wellicht wordt dat dan wel een wisselmeerderheid. Groen en Ecolo spraken al hun onvoorwaardelijke steun uit en ook N-VA schaart zich wellicht achter de voorstellen. De uitbreiding van de euthanasiewet is echter niet naar de zin van coalitiepartner CD&V, dat nog een hele reeks inhoudelijke bezwaren heeft. Ook het idee dat de partij na 2002 voor de tweede keer buiten een belangrijke ethische beslissing gehouden zou worden, valt de christendemocraten erg zwaar op de maag. De initiatiefnemers hopen CD&V nog over de streep te trekken, maar als dat niet lukt is dat volgens senator Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) geen onoverkomelijk probleem. “Hoe meer parlementsleden zich achter ons voorstel scharen, hoe beter. In het regeerakkoord staat duidelijk dat ethische kwesties een zaak zijn voor het parlement. Wij willen hier geen politiek spel van maken, het gaat niet over meerderheid en oppositie maar over de vrije keuze van mensen.” Ook senator Guy Swennen (sp.a) is het daar volkomen mee eens. “Beklijvende ethische kwesties zijn het voorrecht van het parlement en ik heb het vaste geloof dat men de vrijheid van het parlement zal laten spelen.”
