De burgemeesters van Antwerpen, Vilvoorde en Mechelen hebben gisteren de krijtlijnen uitgetekend voor het actieplan waarmee ze jongeren willen ontraden om naar Syrië te gaan. Het kernwoord is ‘sensibilisering’. Zowel via de moskeeën, het onderwijs als politiemensen. Er komt ook een aanspreekpunt voor jongeren die overwegen om te gaan vechten.
Antwerps burgemeester Bart De Wever en zijn collega’s Hans Bonte en Bart Somers van respectievelijk Vilvoorde en Mechelen zaten gisteren op vraag van Binnenlandse Zaken een eerste keer samen op het Schoon Verdiep om tot een actieplan te komen. Dat kan worden ontplooid in alle Vlaamse steden en gemeenten die geconfronteerd worden met het probleem van geradicaliseerde jongeren. Ook een aantal experts en politiemensen was daarbij.
‘Géén sukkelaars’
“We hebben ontzettend veel geleerd vandaag”, zei De Wever na afloop. “Onder andere dat de jongeren waar we het over hebben niet onder één noemer samen te vatten zijn. We moeten ook ophouden met simplisme. Die jongens zijn niet de arme sukkelaars waar we ze voor houden. Ze zijn niet gediscrimineerd of uit de boot gevallen. Dat geldt hooguit voor sommigen. Er is een kerngroep die heel radicaal is. Vaak gaat het om bekeerlingen. Om hoogopgeleiden, die je maar heel moeilijk uit die radicalisering kan krijgen. Eén denkpatroon hebben ze gemeen. Ze willen dat mensen bang zijn van hen. In het gewone leven zijn ze onbelangrijk. Maar als ze als strijder naar Syrië trekken, zijn ze plots wél iemand.”
Aanspreekpunt
Vraag is: hoe bereik je hen? Hoe ontraad je hen om naar Syrië te gaan, zowat de gemakkelijkste plek ter wereld om binnen te geraken? Een pasklaar antwoord is daar niet voor. Maar door hen zo veel mogelijk te bespelen via het onderwijs, via straatwerkers en buurtopbouwwerk kunnen ze gesensibiliseerd worden. Ook voor de moskeeën is een belangrijke rol weggelegd. “Misschien komen ze daar zélf niet. Maar hun nonkels, vaders, grootvaders wél”, zegt Bart Somers. De burgemeesters gaan op korte termijn opnieuw samenzitten. Want dat er snel actie moet komen, staat vast. Somers: “Dit is de eerste keer dat mensen uit ons land gaan meestrijden met organisaties die Al Qaida steunen. We moeten die jongeren behoeden voor de stommiteit van hun leven.” Het voorstel van burgemeester Bonte om jongeren hun paspoort af te pakken als ze dreigen te vertrekken, blijft overeind als potentiële maatregel. “Alles wat kan helpen, nemen we in overweging.” De burgemeesters stellen tot slot ook een soort aanspreekpunt voor, waarbij jongeren en hun omgeving terecht kunnen als ze heel concrete vragen hebben over strijden in Syrië. Intussen dient Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) een voorstel van decreet in dat imams die van buiten de EU naar Vlaanderen komen verplicht tot wat hij een “theologische inburgeringscursus” noemt. “Bedienaars van erediensten moeten zich bewust zijn van de rechten en plichten van onze seculiere samenleving.” De Gucht wil hen na die cursus een examen laten afleggen.
