De ongeveer 7.000 personeels- leden in onze gevangenissen krijgen een opleiding over radicalisering. Door de grote omvang gaat het om een digitale cursus.
Het is intussen algemeen bekend dat gevangenissen een vruchtbare voedingsbodem zijn voor radicalisering. Dat is niet alleen in België het geval. Het probleem gaat verder dan de meer dan 160 gedetineerden die in de cel zitten voor terrorisme. In december maakte De Tijd bekend dat 1 op de 23 gevangenen in ons land mogelijk geradicaliseerd is. De Staatsveiligheid meent dat er momenteel een 450-tal gedetineerden zijn met uiteenlopende risicoprofielen in islamradicalisering. De voorbije twee jaar werden liefst 300 gevallen van radicalisering in onze gevangenissen gesignaleerd.
Intussen hebben 169 cipiers, gevangenisdirecteurs en andere gevangenismedewerkers een gespe- cialiseerde opleiding gekregen om te leren omgaan met de golf van radicalisering. De grootste groep werkt in de twee hoogbeveiligde deradicaliseringsafdelingen DRad:ex in Hasselt en Ittre (67 medewerkers en directieleden). Maar daar zit slechts 14 procent van de terrorismegevangenen.
In de ‘satellietgevangenissen’, die de meeste andere terreurgevangenen opvangen, hebben alleen 20 Franstalige cipiers in SintGillis, Lantin en Andenne zo’n doorgedreven opleiding gekregen. Aan Nederlandstalige kant kregen voorlopig enkel de directie en de psychosociale medewerkers van de gevangenissen een opleiding.
De vernieuwde basisopleiding voor alle nieuwe cipiers biedt wel cursussen over radicalisering en de islam aan, maar het is onmogelijk om alle cipiers zo’n opleiding in de gewone opleidingscentra te laten volgen. ‘Daarom wordt een e-learningmodule over radicalisering ontwikkeld. De doelgroep zijn alle gevangenismedewerkers die dagelijks met gedetineerden in contact komen’, meldt minister van Justitie Koen Geens (CD&V) in een parlementair antwoord aan senator Jean-Jacques De Gucht (Open VLD). ‘De module laat toe om de ongeveer 7.000 medewerkers in de gevangenissen op te leiden.’ Het gevangeniswezen kreeg onder andere geld van Europa om het personeel beter op te leiden.
Toch moet ook Geens toegeven dat er geen kant-en-klare technieken in de schuif liggen om gevangenen te deradicaliseren. Ook in het buitenland zijn die er niet. Een recente studie van de Verenigde Naties beschrijft uitgebreid welke doelstellingen zo’n deradicaliseringsprogramma moet nastreven, maar als het op concrete acties aankomt, is de studie veel minder expliciet, stelt Geens.
‘Het is hoopvol dat het handboek bevestigt dat we geradicaliseerde gevangenen niet fundamenteel anders moeten benaderen dan gewone gedetineerden. Klassieke faciliteiten, zoals de tewerkstelling in de gevangenis, en de klassieke hulpverlening kunnen helpen.’
Ook de islamconsulenten in onze gevangenissen proberen langzaam een vertrouwensband met geradicaliseerde gevangenen op te bouwen. Volgens Geens proberen ze die individueel op te volgen. Ook hun familie en vrienden worden aangesproken.
Op dit ogenblik lopen vier verdachten van het moslimterrorisme rond met een enkelband, antwoordde Geens op de vragen van senator De Gucht.
In de gevangenissen zitten 163 mensen vast voor terrorisme, vooral in Waalse gevangenissen (90 gevangenen of 55%). Slechts een derde zit in Vlaamse gevangenissen (55). In Vlaanderen zitten de meeste terrorismegevangenen in Hasselt (13), Antwerpen (10), Brugge (9), Gent (6) en Beveren (6). De drie Brusselse gevangenissen plaatsen samen 18 terrorismegevangenen, van wie 14 in SintGillis. Slechts 23 gevangenen zitten in een van de gespecialiseerde deradicaliseringsafdelingen D-Rad:ex, die sinds april vorig jaar bestaan.
Bron: De Tijd 25 april 2017
