Een wetsvoorstel van de liberale en socialistische partijen om euthanasie uit te breiden tot minderjarigen, zet de meerderheid onder hoogspanning. CD&V en cdH, die het voorstel niet zien zitten, zijn verontwaardigd dat zij gepasseerd werden. “Wij zijn de grootste Vlaamse regeringspartner. Het zou een heel slechte zaak zijn als er niet met onze mening wordt rekening gehouden”, sneert vicepremier De Crem.
Paars-groen herleeft in de Wetstraat. Elf jaar nadat liberalen, socialisten en groenen euthanasie mogelijk maakten in ons land, lijkt eenzelfde parlementaire meerderheid de uitbreiding ervan tot stand te brengen. Alleen heten de coalitiepartners van paars niet langer Groen of Agalev, maar CD&V en cdH, indertijd al koele minnaars van euthanasie. Wat is er aan de hand? Een half jaar na de start van de euthanasiecommissie bundelen Open Vld, sp.a, MR en PS een aantal pistes die op tafel lagen in vier wetsvoorstellen. Die stellen dat ziekenhuizen artsen niet langer kunnen verhinderen euthanasie uit te voeren, dat artsen die een ingreep niet zien zitten, de patiënt moeten doorverwijzen en dat de wilsverklaring onbeperkt geldig wordt. Het vierde en meest gevoelige voorstel gaat over de uitbreiding van de wet naar minderjarigen. Als het van liberalen en socialisten afhangt, komt er helemaal geen leeftijdsgrens meer. “Oordeelsbekwaamheid” is het sleutelwoord. “Kan een minderjarige die ondraaglijk lijdt en euthanasie wil, het begrip ‘dood’ volledig vatten? Dat is de cruciale vraag en dat lijkt ons een juister criterium dan leeftijd”, zeggen senatoren Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) en Guy Swennen (sp.a), dé trekkers in het euthanasiedebat. “Wie moet dat volgens ons vaststellen? De twee behandelende artsen, een psychiater en een psycholoog. Maar de beslissing wordt uiteindelijk maar genomen in overleg en mits de schriftelijke toestemming van de ouders of voogden.”
Groene steun
De vier partijen willen de uitbreiding nog voor de zomer gestemd krijgen in de Senaat, maar binnen de federale regering is er geen meerderheid. CdH is ronduit tegen, CD&V is er nog niet helemaal uit. Een grote zorg is dat voor socialisten en liberalen niet, want Groen en Ecolo bieden hun steun aan en ook N-VA is voorstander van een uitbreiding. Een wisselmeerderheid lijkt dus in de maak, maar die gedachte jaagt de christendemocraten de kast op. “Wij zijn verontwaardigd”, aldus CD&V-senator Els Van Hoof. “Binnen een democratische meerderheid is het de gewoonte om voorstellen eerst te bespreken. Wij hebben zelfs nooit die kans gekregen. Wij willen praten over een uitbreiding naar minderjarigen, maar niet zonder minimumleeftijd. 15 jaar is een leeftijd die voor ons kan besproken worden, maar dan vragen we eerst het debat.”
Individuele vrijheid
De liberale en socialistische partijen hopen CD&V alsnog te overtuigen om hun plannen te steunen. “Een probleem voor de regering hoeft dit niet te zijn, want dit is geen regeringsmaterie”, klinkt het. “In ethische discussies is het altijd zo geweest dat parlementairen de individuele vrijheid krijgen om te beslissen. Wij hopen dan ook dat we kunnen komen tot een wetsontwerp dat over de grenzen van meerderheid en oppositie heen gesteund kan worden.” Maar dat lijken ook de CD&V’ers binnen de regering niet te slikken. In ‘Villa Politica’ wond vicepremier Pieter De Crem er weinig doekjes om. “Wij zijn bereid de discussie aan te gaan, maar staan erop dat met onze standpunten rekening wordt gehouden. Wij zijn de grootste Vlaamse regeerpartner. Een wisselmeerderheid zou een heel slechte zaak zijn.” De regering laten vallen over dit onderwerp, is echter voor geen enkele partij een optie.
