BRUSSEL – De legalisering van euthanasie heeft als resultaat gehad dat er ook een betere palliatieve zorg is.
Van onze redactrice
Wie het einde van zijn leven ziet naderen, heeft vaak het gevoel dat hij moet kiezen: wil ik palliatieve zorg of euthanasie. ‘Ten onrechte’, zegt Jan Bernheim, professor en oncoloog. ‘In 99 procent van de wereld denkt men dat legale euthanasie en palliatieve zorg elkaars tegengestelde zijn. Voor België en Nederland, de enige landen waar euthanasie legaal is, klopt dat alvast niet. Het is net het omgekeerde: beide bevorderen elkaar. De legalisering van euthanasie is mede mogelijk gemaakt door de uitbouw van een behoorlijk netwerk aan palliatieve zorg. En omgekeerd.’
Bernheim komt tot die conclusie na zijn onderzoek over de relatie tussen euthanasie en palliatieve zorg in samenwerking met de onderzoeksgroep ‘Zorg rond het Levenseinde’. De resultaten werden gepubliceerd in het gerenommeerde vakblad British Medical Journal.
‘De artsen die in België ijverden voor de legalisering van euthanasie, stonden ook aan de wieg van de palliatieve zorg. De wetten op de euthanasie en op de palliatieve zorg werden bijna tegelijk goedgekeurd, en het budget voor palliatieve zorg werd verdubbeld. In 2001 was er trouwens een consensus dat zonder goede palliatieve zorg euthanasie niet aantrekkelijk is’, zegt Bernheim.
Uit onderzoek blijkt ook dat artsen die een opleiding palliatieve zorg hebben gevolgd, méér euthanasie uitvoerden dan diegenen die niet opgeleid zijn in palliatieve zorg.
Nog een bewijs voor Bernheim dat de legalisering van euthanasie de aandacht voor palliatieve zorg bevordert: ‘Van alle Europeanen nemen Belgen twee keer zo veel deel aan de congressen van de Europese Vereniging voor Palliatieve Zorg. En uit een onderzoek in 53 landen blijkt België derde in de ranglijst op het vlak van palliatieve zorg, na IJsland en het Verenigd Koninkrijk.’
Tot nu toe blijft de Europese Vereniging voor Palliatieve Zorg erg afzijdig van euthanasie. Uit vrees dat het de ontwikkeling van palliatieve zorg zou hinderen en omdat het ten nadele zou zijn van kwetsbare patiënten zoals ouderen en invaliden. Volgens Bernheim heeft het onderzoek aangetoond dat dit ten onrechte is en dat het Belgische model aandacht zou moeten krijgen in andere landen.